DE LÜNEBURGERHEIDE BRULT......

Het is onvoorstelbaar goed zweefvliegweer. Geregeld valt het woord Hammerwetter. Geen normale goede Nederlandse bellen van anderhalve meter rond met een basis van 1200m, maar drie en soms vier meter rond met een basis tussen 2000 en 3000m. Het duurt niet één dag, maar wel tien dagen. Ook onze Duitse vrienden hebben het in jaren niet zo goed meegemaakt. 'Morgen wieder Hammerwetter!'

De club uit de stad van Mata Hari is hier op Safari. De Lüneburgerheide brult en dat resulteert in 34 overlandvluchten (gemiddelde afstand 280 km), 8 duurvluchten van 5 uur (hierbij komen sommigen niet onder de 2000m), 11 keer 1000m-hoogtewinst, 3 Faccers halen hun D-brevet en 1 z'n E-brevet.

Op 30 juli is het helemaal raak. Drie Friezen overschrijden een magische grens en vliegen een vlucht langer dan 500 kilometer. Ik was één van hen en hier volgt mijn verhaal.

Vrijdag 30 juli 1999

Vandaag gaat het gebeuren. Ik voel het. Na twee afgebroken pogingen waarbij ik toch de 300km-grens ruim heb overschreden gaat het vandaag gebeuren. Drie maal is scheepsrecht. Vijfhonderd kilometer in een Pegase moet vandaag mogelijk zijn. Tarmstedt, Braunschweig, Lüneburg , Salzgitter-Drütte, Tarmstedt (516km) staat op het programma. Eigenlijk moet ik vandaag instructiegeven, maar Ben Hiemstra neemt dit gelukkig van mij over

Het weer

Een hogedrukgebied boven Scandinavië zorgt al dagen achterelkaar voor een oostelijke stroming. De Duitse club heeft een abonnement op Pc-met en lijkt ook een abonnement op dit goede weer te hebben. Voor de periode dat wij daar zijn krijgen we elke dag een uitdraai van drie gebieden. De omgeving Bremen-Hamburg, de Lüneburgerheide en de streek richting Berlijn. De weersverwachting blijkt steeds zeer goed uit te komen. Ik constateer dat elke dag de wind iets meer ruimt en op 30 juli zuid-oost is. Dat komt heel mooi uit, want daarmee krijg ik mijn eerste been tegen de wind in en m'n laatste pal voor de wind. Meestal vormen er zich straten in de windrichting. Als dat zo is dan maak ik daar op de heen weg en aan het eind van de dag op de terugweg gebruik van. Volgens het meteobericht zal het vandaag boven de heide tot 2600m hoog gaan.

De barograaf

Deze ochtend zorgt het veelbelovende weer voor een zekere onrust. Er hangt iets in de lucht en dat zie je aan de blik van de vliegers. Vroeger dan anders worden de kisten gemonteerd. In no time zijn alle barografen van de Friese Aero Club ingepikt. Ik leen een exemplaar van de Duitsers. Zo'n ouderwetse waarbij je eerst een drupje inkt in het pennetje moet doen. Kan zo'n drupje 8 uren lang de hoogte registreren? Ik kijk er met argwaan naar. De Duitser die me er bij helpt doet alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Hij test de barograaf en laat hem lopen. Ik bekijk het en krijg reeds bange vermoedens, maar ja ik heb geen keuze meer. Dan had ik maar eerder een clubbarograaf moeten bemachtigen.

De start

Melchert gaat als eerste van de overlandvliegers omhoog. Hij heeft een route naar Lüneburg en dan naar een vliegveld bij Berlijn uitgezet. Dus zo'n 250km naar het oosten en dan weer 250 terug. Ik heb even getwijfeld of ik dat ook zal doen. Slechts twee keerpunten dat is aantrekkelijk, maar het risico van buiten landen op 250 km vanaf Tarmstedt lokt mij niet. Je zult daar zeker een nacht moeten blijven, want het lukt dan niet om voor middernacht weer terug te zijn. Ik blijf bij m'n besluit. Mijn route kan ik nu dromen en ik gok op straatvorming in de windrichting. Melchert hangt wel een half uur bij het veld om zonder behoorlijk stijgen tegen te komen. Ik sta in de schaduw op de grond en houd hem nauwlettend in de gaten. Ik benijd hem niet. Het moet nu bloedheet in zijn cockpit zijn, want hij zit laag en de zon brandt. De zon gaat de lucht vandaag opwarmen tot boven de 30°. Ik wacht samen met Menno tot de thermiek sterker wordt. Als je laag bij het thuisveld moet worstelen, verlies je veel energie. Tegen 12 uur ontstaan er behoorlijke cumuli niet al te ver van het veld. Menno trapt z'n sigaret uit en stapt in. Ik besluit er achteraan te gaan. Na de eerste bel ben ik Menno kwijt en zie hem de hele dag niet meer hoewel we dezelfde route vliegen. Nou ja.., een Pegase met glijgetal 39 en een ASW20BL met glijgetal 47 zijn geen partij voor elkaar. Bovendien blijkt in Menno het oude zweefvliegvuur dit jaar weer terug te keren en hij kan goed vliegen.

Het eerste been Tarmstedt - Braunschweig

Direct na de start gaat het rap omhoog. De thermiek is al vrij snel anderhalf tot twee meter rond. Op zo'n 1200 meter hoogte begin ik te glijden richting Braunschweig. Het is een heel eind. De GPS geeft een afstand van 142km aan. Maar dat is rechtstreeks en ik moet om twee verboden gebieden heen. Na zo'n 30km kom ik in een blauw stuk aan. Geen cumuli binnen handbereik. Voorbij Rotenburg zit ik wat te knoeien. Bij Verden krijg ik de wolken weer te pakken. Daarna gaat het steeds beter. De basis van de wolken trekt al op naar 1600m. Bij Celle gaat het al zo'n 2000m hoog. De thermiek is erg goed en ik probeer zo snel mogelijk te vliegen. Met de MacCready op tweeeneenhalf en een steeksnelheid van zo'n 170 op de klok gaat het vlot tegen de wind in. Vanmorgen heb ik 45 liter water in de vleugels gegooid. Ik heb er nu spijt van dat ik niet 90 liter heb mee genomen. Ik zou dan een hogere reissnelheid kunnen maken. Na dik twee uur vliegen rond ik Braunschweig. Ik lig voor op m'n schema en hoop het tweede been naar Lüneburg, een stuk van 103km voor half vijf te ronden. Volgens de meteo zou het tot 8 uur thermisch zijn. Ik heb dan nog dus nog drieneeenhalf uur voor de tweede helft van mijn 500 kilometervlucht. In de buurt van Uelzen krijg ik last van overontwikkeling. Ik zak naar zo'n 1000m. Dit is normaal gesproken een riante hoogte maar als je van hoogten boven de twee kilometer komt begin je hem al op deze hoogte te knijpen. Na wat gezoek en wat matige bellen bereik ik toch nog vlot Lüneburg. Ik kijk op m'n horloge en zie dat het vier uur is. Ik zit duidelijk voor op m'n schema.

Lüneburg - Salzgitter

Van Lüneburg gaat het derde been 121km pal naar het zuiden naar Salzgitter-Drütte. Opnieuw langs Uelzen en Repke. Ik ga nu in de buurt van Uelzen aan de oostkant van het Elbe-Seitenkanaal vliegen. Hier heb ik minder last van overontwikkeling. Hoewel ik dit been weer tegen de wind in moet vliegen gaat het erg goed. Gemiddelde reisnelheid 73 km/h. Op dit been zit ik een paar keer op een hoogte van 2400m. Je gelooft je ogen niet als je naar de hoogtemeter ziet.

Salzgitter-Drütte wordt om twintig voor zes op 2150m gerond en het begint steeds duidelijker tot me door te dringen, dat, wanneer ik nu voorzichtig ga vliegen, de 500km me niet meer tussen de vingers door kunnen glippen. Ik moet nog wel 151km maar het gaat nu fantastisch. De wind in de rug en de basis zit op 2500m hoogte. Bij Celle zit ik nog 80km uit maar wel bijna binnen glijbereik van Tarmstedt. Hoewel ik dit laatste been erg op safe vlieg haal ik toch een snelheid van 105km/h.

Het barogram

Om 19.07 kom ik weer op Tarmstedt aan met nog 600m reserve-hoogte. Na de landing komt het spannende moment. Heeft de geleende barograaf de vlucht vastgelegd…..? Helaas…. Na een half uurtje registreren stopt het inktspoor. Gelukkig heb ik aan boord een LX400 die elke 10 seconden de GPS-positie en hoogte vastlegt. Ik kan m'n vluchten op de PC navliegen en eventueel afdrukken. Een LX400 is een niet goedgekeurde logger. D.w.z. dat je hem niet kunt gebruiken in plaats van foto's. In mijn geval ligt het iets ingewikkelder. Ik heb wel foto's en heb de GPS niet als logger nodig maar alleen als bewijs dat ik onderweg niet geland ben. Het is nu maar afwachten of de commissie voor sportzaken deze vlucht als 500km vlucht accepteert. Nou ja, als de vlucht niet geaccepteerd wordt, blijft de prikkel er wel om weer een 500-poging te gaan doen. Maar één ding staat nu al vast. Zulk gigantisch goed weer waarbij op één dag drie Faccers voor het eerst hun 500 vliegen komt direct niet weer.

Dirk Corporaal 21-09-99